Jak to teraz jest z wycinką drzew i krzewów?

Od 1 stycznia 2017 r. weszły w życie przepisy zmieniające zasady wycinki drzew i krzewów z terenu nieruchomości. Nowelizacja przepisów nastąpiła na postawie ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy o lasach (1), która liberalizuje dotychczasową regulację prawną.

Zasadniczą zmianą jest wyłączenie obowiązku uzyskania zezwolenia na wycięcie drzew lub krzewów, które znajdują się na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Nie oznacza to jednak, że w każdym wypadku będzie możliwa wycinka drzew lub krzewów na prywatnych nieruchomościach, gdyż nadal na właścicielach i ich posiadaczach ciążą poniższe obowiązki wynikające z pozostałych przepisów dotyczących ochrony przyrody oraz ochrony zabytków i opiece nad zabytkami tj.:

1) obowiązek uzyskania zezwolenia na czynności zakazane w stosunku do gatunków chronionych w przypadku stwierdzenia, że usunięcie zadrzewienia spowoduje naruszenie tych zakazów np. obowiązek uzyskania pozwolenia na usunięcie gniazd ptasich od regionalnego dyrektora ochrony środowiska w przypadku, gdy na drzewie znajdują się gniazda ptaków w okresie lęgowym(2).
Występowanie o zezwolenie na usunięcie ptasich gniazd nie jest wymagane w sytuacji, gdy drzewa lub krzewy będą usuwane poza sezonem lęgowym (tj. od 16 października do końca lutego) z obiektów budowlanych lub terenów zieleni pod warunkiem, że będzie to wynikać ze względów bezpieczeństwa lub sanitarnych (3).

2) obowiązek uzyskania pozwolenia na wycięcie drzew lub krzewów znajdujących się na terenie nieruchomości, które są wpisane do rejestru zabytków lub a także do rejestru zabytków układów urbanistycznych lub ruralistycznych (4),

3) obowiązek wszczęcia procedury zniesienia formy ochrony przyrody w przypadku gdy drzewo lub krzew jest uznane za pomnik przyrody (5).

A zatem zanim właściciel nieruchomości prywatnej podejmie decyzję o wycince drzewa lub krzewu powinien zbadać, czy jego nieruchomość znajduje się pod ochroną konserwatora zabytków, czy występuje okres lęgowy oraz czy dane drzewo lub krzew nie jest objęte ochroną przewidzianą dla pomnika przyrody lub nie znajduje się na terenie obszarów chronionych (takich jak: park narodowy, rezerwat przyrody, obszar Natura 2000, stanowisko dokumentacyjne, użytek ekologiczny, zespół przyrodniczo-krajobrazowy).

Nowelizacja ustawy zniosła również obowiązek uzyskania zezwolenia na wycięcie:

1) krzewu albo krzewów rosnących w skupisku, o powierzchni do 25 m2;

52) drzew, których obwód pnia na wysokości 130 cm nie przekracza:

a) 100 cm – w przypadku topoli, wierzb, kasztanowca zwyczajnego, klonu jesionolistnego, klonu srebrzystego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego,
b) 50 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew;

3) drzew lub krzewów usuwanych w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego (6).

W związku z tym, że tylko osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej zostały zwolnione z występowania o udzielenie zezwolenia na wycinkę drzew i krzewów, (przy czym nie oznacza to zupełnej dowolności, bo ciążą na nich konkretne obowiązki wynikające z obowiązujących przepisów administracyjnych) pozostałe podmioty, w tym w szczególności przedsiębiorcy, są nadal obowiązani do uzyskania zezwolenia na wycięcie drzew lub krzewów.

Organem właściwym do wydania zezwolenia w przedmiocie wycięcia drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości jest wójt, burmistrz albo prezydent miasta, a w przypadku gdy zezwolenie dotyczy usunięcia drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków – wojewódzki konserwator zabytków (7).

Wnioskodawcą w sprawie usunięcia drzew lub krzewów może być:

1) posiadacz nieruchomości – za zgodą właściciela tej nieruchomości;
2) właściciel urządzeń przesyłowych (8) – jeżeli drzewo lub krzew zagrażają funkcjonowaniu tych urządzeń.

Zgoda właściciela nieruchomości nie jest wymagana w przypadku wniosku złożonego przez:

1) spółdzielnię mieszkaniową;
2) wspólnotę mieszkaniową, w której właściciele lokali powierzyli zarząd nieruchomością wspólną zarządowi, zgodnie z ustawą z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (9)
3) zarządcę nieruchomości będącej własnością Skarbu Państwa.
4) użytkownika wieczystego lub posiadacza nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym (10).

Wniosek o wydanie zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu zawiera następujące informacje:

1) imię, nazwisko i adres albo nazwę i siedzibę posiadacza i właściciela nieruchomości albo właściciela urządzeń przesyłowych;
2) oświadczenie o posiadanym tytule prawnym władania nieruchomością albo oświadczenie o posiadanym prawie własności urządzeń przesyłowych,
3) zgodę właściciela nieruchomości, jeżeli jest wymagana, lub oświadczenie o udostępnieniu informacji przez spółdzielnię mieszkaniową o zamiarze złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu­,
4) nazwę gatunku drzewa lub krzewu;
5) obwód pnia drzewa mierzony na wysokości 130 cm, a w przypadku gdy na tej wysokości drzewo:

a) posiada kilka pni – obwód każdego z tych pni,
b) nie posiada pnia – obwód pnia bezpośrednio poniżej korony drzewa;

6) wielkość powierzchni, z której zostanie usunięty krzew;
7) miejsce, przyczynę, termin zamierzonego usunięcia drzewa lub krzewu, oraz wskazanie czy usunięcie wynika z celu związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej;
8) rysunek, mapę albo wykonany przez projektanta posiadającego odpowiednie uprawnienia budowlane projekt zagospodarowania działki lub terenu w przypadku realizacji inwestycji, dla której jest on wymagany zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (11) – określające usytuowanie drzewa lub krzewu w odniesieniu do granic nieruchomości i obiektów budowlanych istniejących lub projektowanych na tej nieruchomości;
9) projekt planu:

a) nasadzeń zastępczych, rozumianych jako posadzenie drzew lub krzewów, w liczbie nie mniejszej niż liczba usuwanych drzew lub o powierzchni nie mniejszej niż powierzchnia usuwanych krzewów, stanowiących kompensację przyrodniczą za usuwane drzewa i krzewy (12) lub
b) przesadzenia drzewa lub krzewu – jeżeli są planowane, wykonany w formie rysunku, mapy lub projektu zagospodarowania działki lub terenu, oraz informację o liczbie, gatunku lub odmianie drzew lub krzewów oraz miejscu i planowanym terminie ich wykonania;

10) decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach albo postanowienie w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia w zakresie oddziaływania na obszar Natura 2000, w przypadku realizacji przedsięwzięcia, dla którego wymagane jest ich uzyskanie zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, oraz postanowienie uzgadniające wydawane przez właściwego regionalnego dyrektora ochrony środowiska w ramach ponownej oceny oddziaływania na środowisko, jeżeli jest wymagana lub została przeprowadzona na wniosek realizującego przedsięwzięcie;
11) zezwolenie w stosunku do gatunków chronionych na czynności podlegające zakazom określonym w art. 51 ust. 1 pkt 1–4 i 10 oraz w art. 52 ust. 1 pkt 1, 3, 7, 8, 12, 13 i 15 ustawy o ochronie przyrody, jeżeli zostało wydane.

Oświadczenia, o których mowa w pkt 2 i 3, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań (13).

Należy podkreślić, że wydanie zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu może być uzależnione od określonych przez organ nasadzeń zastępczych lub przesadzenia tego drzewa lub krzewu.

Ewa Tokarek-Kurnik

 

Przypisy:

(1) Dz. U. z 2016 r., poz. 2249, dalej jako: „ustawa o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy o lasach”.
(2) Art. 60 ust. 7 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 132, dalej jako: „ustawa o ochronie przyrody”.
(3) § 9 pkt 2 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt, Dz. U. z 2014 r. poz. 1348.
(4) Art. 36 ust. 1 pkt 1 i pkt 11 oraz art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. f i g ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, tj. Dz. U. z 2016 r., poz.1948.
(5) Art. 44 ustawy o ochronie przyrody.
(6) Art. 1 pkt 2 lit. a ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy o lasach.
(7) Art. 83a ust. 1 ustawy o ochronie przyrody. Zezwolenie na usunięcie drzewa lub krzewu na obszarach objętych ochroną krajobrazową w granicach parku narodowego albo rezerwatu przyrody wydaje się po uzgodnieniu odpowiednio z dyrektorem parku narodowego albo regionalnym dyrektorem ochrony środowiska (art. 83a ust. 3 ustawy o ochronie przyrody).
(8) Urządzeń o których mowa w art. 49 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, Dz. U. z 2017 r. poz. 459), dalej jako: „Kodeks cywilny”.
(9) Dz. U. z 2015 r. poz. 1892.
(10) Art. 83 ustawy o ochronie przyrody.
(11) Dz. U. z 2016 r., poz. 1250.
(12) W rozumieniu art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, Dz. U. z 2017 r., poz. 519.
(13) Art. 83b ustawy o ochronie przyrody.

 

fot. Agnieszka Rzepka